.svg)
.svg)
Onze dienstverlening is erop gericht om de béste juridische bijstand te verlenen in zaken omtrent beroepsfouten. Onze ervaren advocaten staan zowel gedupeerden als professionals bij in civiele zaken die doorgaans gericht zijn op schadevergoeding, en in tuchtzaken waarin het handelen van de professional door vakgenoten wordt beoordeeld. Het is een juridische wereld waar de belangen voor de beide partijen veelal groot zijn, en zeker omdat de direct betrokkenen mensen zijn van vlees en bloed.
De faillissementscurator is een vreemde eend in de bijt, althans waar het in deze serie gaat om de beroepsaansprakelijkheid van professionals. De curator van een failliete onderneming kan weliswaar ook door een gedupeerde worden aangesproken vanwege zijn professionele betrokkenheid of hoedanigheid, maar de spelregels bij deze vorm van aansprakelijkheid zijn toch nét even anders. De aansprakelijkheid van de curator vertoont nog de meeste gelijkenissen met de aansprakelijkheid van de (statutair) bestuurder.
Waarom zijn de regels voor de curator (en de bestuurder) anders? In de eerste plaats omdat bij de andere beroepsgroepen die al aan bod kwamen, zoals de accountant of de advocaat, de gedupeerde een overeenkomst heeft met de professional. Dat geldt in deze situatie niet. De curator wordt op door de rechtbank benoemd, wat maakt dat de faillissementscurator niet kan worden aangesproken een wettelijke zorgplicht. De gedupeerde is daarmee aangewezen op de grondslag van de onrechtmatige daad en dat brengt een eigen dynamiek en normenkader. In algemene zin geldt een hoge drempel.
In de tweede plaats geldt dat een faillissement een volstrekt nieuwe wereld doet ontstaan. Een curator wordt door de rechtbank aangesteld met het doel om de onderneming te vereffenen; dat is zijn taak. De Faillissementswet is voor de curator leidend, en het is ondoenlijk voor de curator om alle betrokkenen tevreden te houden. In een faillissement is iedereen boos en voelt men zich al gauw tekort gedaan. De boosheid richt zich vervolgens niet zelden tot de curator, en te meer vanwege de veelal conflicterende belangen geldt een hoge drempel voor de (persoonlijke) aansprakelijkheid van de curator.
Civiele normen
Waar trekt het recht de grens? De lat ligt dus hoog, zoveel is helder, maar wat kan evenzogoed niet door de beugel? Het leerstuk van de curatorenaansprakelijkheid is tot ontwikkeling gekomen in de rechtspraak. In een lange reeks van opeenvolgende rechterlijke uitspraken is het normenkader voor de curator door de rechter uitgewerkt en fijngeslepen. Het volgende geldt als de huidige stand van het recht, waarbij het van belang is om een onderscheid te maken tussen de aansprakelijkheid van de curator in hoedanigheid (q.q.) en de aansprakelijkheid van de curator in privé of ook wel "in persoon" (pro se).
In hoedanigheid (q.q.)
Zoals dat geldt voor elke deelnemer aan het rechtsverkeer, zo geldt ook voor de curator dat hij fouten maakt. Ook de curator is een feilbaar wezen, en bedenk dan bovendien dat de curator moeilijke keuzes moet maken onder de nodige tijdsdruk. Als een curator een fout maakt en de aansprakelijkheid van de curator - vanwege een onrechtmatige daad - jegens een gedupeerde komt vast te staan, dan krijgt de gedupeerde als uitgangspunt een bevoorrechte vordering op de faillissementsboedel; een zogenoemde boedelvordering. Als er voldoende middelen in de boedel zitten, dan krijgt de gedupeerde zijn schade vergoed.
In persoon (pro se)
De hoge drempel geldt met name voor een tweede categorie van curatorenaansprakelijkheid. In het geval een faillissementsboedel niet over voldoende middelen beschikt om de gedupeerde te compenseren, dan zal een gedupeerde de curator (ook) privé aansprakelijk willen houden. De Hoge Raad heeft voor deze verregaande(r) vorm van aansprakelijkheid te meer een hoge drempel opgeworpen. In het arrest Maclou oordeelde de Hoge Raad allereerst dat voor de aansprakelijkheid van de curator een norm moet gelden die is "afgestemd" op de complexiteit van zijn beroep, waarbij door de Hoge Raad het criterium van de maatman-curator werd geïntroduceerd en benadrukte dat de curator zich heeft te richten naar het belang van de boedel. In het arrest Prakke/Gips voegde de Hoge Raad aan het beoordelingskader toe dat de curator een mate van beleidsvrijheid toekomt, en dat de curator voor aansprakelijkheid ten minste ook een "persoonlijk verwijt" moet treffen. De beleidsvrijheid geldt echter niet als een curator bij zijn handen is gebonden aan (wettelijke) regels. Ook een curator moet de regels naleven.
Voor de faillissementscurator geldt geen eigen tuchtrecht, zoals dat wel aan de orde is voor de meeste andere professionals die tot nog toe aan de orde kwamen. Een curator is echter in de meeste gevallen (ook) advocaat, en in de praktijk kan een gedupeerde zich dan ook tot de Raad van Discipline wenden om tuchtsancties aan de curator opgelegd te krijgen. Daarnaast is de beroepsvereniging INSOLAD van belang voor curatoren. De beroepsvereniging kent een eigen klachtenregeling, die zo is vormgegeven dat een gedupeerde over het handelen van een lid-curator kan klagen bij een Toetsingscommissie. De commissie komt weliswaar tot een uitspraak, maar sancties kan de commissie niet opleggen en de commissie laat zich ook niet uit over de aansprakelijkheid van de curator.
Zaak Van Puttenziekenhuis
Sinds 26 mei 2020 geldt de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA). De wet was het antwoord van de wetgever op een roep uit de rechtspraktijk om meer mogelijkheden tot reorganisatie voor ondernemingen in zwaar weer. Ten tijde van de zaak van het Ruwaard van Puttenziekenhuis was de WHOA nog niet in werking getreden, maar werkte de rechtspraktijk reeds met 'curatoren' die al voorafgaande aan een faillissement betrokkenheid kregen. De rechtspositie van de zogenoemde stille bewindvoerders of beoogd curatoren was echter lang onduidelijk.
In de zaak van het Van Puttenziekenhuis kregen de stille bewindvoerders het aan de stok met een medisch specialist radiologie. De stille bewindvoerders, die na het faillissement 'transformeerden' tot curatoren, hadden besloten om de toelatingsovereenkomst met de praktijkvennootschap van de specialist niet gestand te doen en de specialist ook niet te includeren in de doorstart met het Spijkernisse Medisch Centrum.
De (paktijkvennootschap van de) radioloog stelde de curatoren aansprakelijk, óók voor het handelen nog in de fase voorafgaande aan het faillissement als stille bewindvoerders, maar welke norm had te gelden? De Hoge Raad zou aansluiting zoeken bij het arrest Maclou, en de norm introduceren van de maatman-beoogd curator. Het gedrag van de beoogd curator wordt bemeten langs de langs van een denkbeeldige maatman-beoogd curator, die berekend is op zijn taak en deze met inzet en nauwgezet verricht.
Vertel ons wat er is gebeurd
We nemen binnen 24 uur contact met je op
Dank voor jouw verhaal. We nemen binnen 24 uur contact met je op.
Oops! Something went wrong while submitting the form.
Trivia
Actueel
Graag houden wij je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de actualiteit, literatuur en jurisprudentie rondom beroepsfouten. Lees hieronder de actuele artikelen van onze advocaten over relevante onderwerpen.
Wij staan voor je klaar
Onze inzet is om jou (juridisch) te ontzorgen. Jij hebt als slachtoffer of gedupeerde immers al genoeg aan je hoofd. Schroom niet en zoek contact met ons om in de meeste gevallen gratis rechtshulp te ontvangen van ervaren en gespecialiseerde team van advocaten.
Veelgestelde vragen
Wat doet Van Diepen Beroepsschade?
Waar is Van Diepen Beroepsschade gevestigd?
Waarom kiezen voor Van Diepen Beroepsschade?
Wie zijn jullie advocaten in het (beroeps)aansprakelijkheidsrecht?
Wat betekent "onderdeel van een groot kantoor"?
